De historische stad Reymerswael, ook wel Rommerswael of Reimerswaal genoemd, lag op Zuid-Beveland aan de zuidoever van de Oosterschelde, ruim vier kilometer ten zuidwesten van de stad Tholen.
Het was gedurende de late middeleeuwen na Middelburg en Zierikzee de derde stad van Zeeland. Reimerswaal sinds het begin van de achttiende eeuw een verdronken stad geworden, verzwolgen door de kracht van het water. De stad werd geteisterd door overstromingen en uiteindelijk verlieten de laatste inwoners het gebied in 1632.
De site is nog in opbouw en zal steeds aangevuld worden.
Reymerswael is niet meer. En toch weten velen wel iets van de vervlogen glorie van wat eens de derde stemgerechtigde stad van Zeeland was. Een combinatie van natuurgeweld en menselijk handelen, of juist niet-handelen vormen de rode draad door de geschiedenis van deze plaats, welke slechts vier eeuwen duurde. Reden genoeg voor de Heemkundekring Stad en Lande van Tholen om aan het begin van de hernieuwde openstelling van het Oude Stadhuis van Tholen een kleine tentoonstelling samen te stellen.
Het stadsarchief van Reymerswael is helaas in mei 1940 bij het bombardement van Middelburg verbrand en verloren gegaan. Gelukkig zijn er nog andere archieven en is er al veel geschreven over de stad en de roemruchte Heren van Reymerswael.
Voor de tentoonstelling is gekozen voor de schrijfwijze ‘Reymerswael’. In de archieven en persoonsnamen komen vele verschillende aanduidingen voor, zoals ook in dit boekje en op de tentoonstelling moge blijken. Ze zijn allen even valide, aangezien over de herkomst van de naam geen bewijs of eenduidigheid terug te vinden is. De ligging van de stad, ooit de ‘hoofd’stad van Zuid-Beveland, is thans in de Oosterschelde. De stad wordt deels overdekt door de Oesterdam en behoort nu tot Thools grondgebied.
Op bijgevoegde kaart uit 1575, met Reymerswael ongeveer in het centrum van de kaart, kan men zich een beeld vormen. Op de tentoonstelling vindt u hier meer over de ligging en ook over de afmetingen. Wilt u de huidige situatie zelf in ogenschouw nemen, dan raden wij u aan om een kijkje te gaan nemen bij het informatiepunt over de verdronken stad bij de Bergse Diep-sluis op de Oesterdam. Hoe de stad er vermoedelijk zal hebben uitgezien, proberen we u ook te laten zien. Er is trouwens een maquette van de stad Reymerswael te bekijken in het Oosterscheldemuseum in Yerseke, als onderdeel van hun permanente expositie over verdronken dorpen in de Oosterschelde. Zeker een bezoekje waard!
Reymerswael was in de 14e en 15e eeuw een levendige en welvarende stad met ommelanden. Ze lag aan de Schelde, de vaarroute van en naar Antwerpen in het zuiden en van en naar Dordrecht in het noorden, op ongeveer 4 kilometer ten zuidwesten van de stad Tholen. Vanuit kasteel Lodijcke voerden de Heren van Reymerswael het bewind over stad en ommelanden, toen bekend als ‘Zuitbevelandt beoosten de Yersek-Ee’. Hoe kon een voor toenmalige begrippen grote stad overspoeld raken door het water, waardoor het sinds eeuwen geldt als Verdronken Stad? Dat is het verhaal van opkomst en groei gedurende de 14e/15e eeuw, de neergang in de 16e eeuw en de definitieve ondergang in de 17e eeuw.
