Kunst en cultuur
Al eerder genoemd zijn de rederijkers. Van hen zijn twee kamers bekend: ‘de Gentylen’, opgericht in 1484 en ‘de Drie Korenbloemkens’ (met als lijfspreuk: ‘In Minne Versaemt’), opgericht in 1507. Of deze elkaars opvolger zijn geweest of naast elkaar hebben bestaan, is nergens vastgelegd. Nicolaas de Conflita (ook wel Nicolaas van Crompvliet) was een Latijns dichter uit de stad. Hij schreef o.a. in 1549 een 10-regelig gedicht over de inhuldiging van Philips II.
Maar veel bekender is de kunstschilder Marinus Claeszoon van Reymerswale, of ook wel Marinus de Seeu genoemd. Marinus is ca. 1490 in de stad geboren en overleed in 1549 in Goes. Hij doorliep de universiteit van Leuven en deed zijn schildersopleiding in Antwerpen. Van zijn hand zijn iets meer dan 20 schilderijen bekend, waarvan sommigen hetzelfde onderwerp uitbeeldden. Op de tentoonstelling hebben we in de trouwzaal 4 reproducties van zijn schilderijen opgehangen om een beeld te geven van de sfeer van die tijd (ca. 1520-1525). Merk vooral ook het vele (meekrap)rood op dat hij in zijn schilderijen verwerkte.
Een ander stukje prachtige schilder- en houtsnijkunst vinden we terug in de Grote Kerk van Tholen. In 1581 krijgt Ingel Joesse van Reymerswaele opdracht van burgemeesters en schepenen van Tholen werk aan de kerk te doen. We lezen:
‘Besteck om te schilderen de 12 Articelen des geloofs ende de Vader Onse, midtsgaders het portaal in ’t incomen van der kerke ende noch een stuck werck boven ’t zelve portael met zeker geschrifte daerinne De 12 Articelen des geloofs aen der noortsijde van der kercke in den Vrouwenchoor, het dagelijcxs gebet ofte den Vader ofte aen de zuytzijde in ’t incomen van der kerke aen den cruyschoor elck met een compartiment volgende de patroonen bij den rentmeester Zuytlandt geteyckent van olieverve ende coluere, het velt cruyt wit met swartte letteren, de eerste letteren formilioen root op de grootte ende breette als den voirschreven rentmeester ende Nicolaes Pancraesse gewesen hebben, het portael van de kerke buyten ende binnen eens overgedaen van geelen oocker, de tweede mael van sederen hout ende boven ‘tzelve portael een stuck wercks met zeecker geschrift daerinne ende met een compertiment daeromme op welcke conditien Ingel Joosse van Reymerswaele dese wercken aengenomen heeft voor de somme van elff ponden, derthien schellingen, vier grooten Vlaems. Aldus gedaen op den sevensten aprilis anno 1500 eenentachentich
Ick ondergheschreven bekent midts desen ontfangen te hebben uuyt handen van Joos Marinisse Zuydtlandt als rentmeester van de generale Staten van Zeelandt ende van ’t extraordinaris van de gemeene saecke over ’t quartier ende eylandt van der Tholen de somma van elff ponden, derthien schellingen, vier grooten Vlaems spruytende van zeecker wercken gedaen binnen der kercken van der Tholen hiervoren vermelt, waeraff ick mij konne wel ende al voldaen te sijne. Actum desen 13en meye
Anno 1500 ende eenentachtich
Somma £ 11.13.4
Bij mij Ingel Joesse Mol Jan Janszn Strijt’
Ingel Joesse Mol komen we in de archieven van Reymerswael ook nog tegen als burgemeester of schepen van de stad in de jaren 1580-1585, en later ook als baljuw. De familienaam Mol vinden we tevens terug als één van de naar Tholen overgekomen families in de 17e eeuw. We willen u graag voorstellen om ook een kijkje in de Grote Kerk aan de Markt te gaan nemen.